Program komputerowy do wykrywania i oceny zaburzeń mowy w chorobie Parkinsona
„Program komputerowy do wykrywania i oceny zaburzeń mowy w chorobie Parkinsona” został opracowany przez pracowników Katedry Metrologii i Systemów Diagnostycznych Wydziału Elektrotechniki i Informatyki dzięki dofinansowaniu w ramach II naboru do programu grantowego Podkarpackiego Centrum Innowacji. Liderem projektu jest dr inż. Barbara Wilk, a członkami zespołu dr inż. Anna Szlachta, mgr inż. Małgorzata Augustyn i logopeda mgr Ewa Nowak.
Choroba Parkinsona to często występująca choroba neurodegeneracyjna, która powoduje uszkodzenie i zanik różnych neuronów w ośrodkowym układzie nerwowym. U większości pacjentów z chorobą Parkinsona pojawiają się zaburzenia mowy, które dotyczą procesu fonacji, artykulacji i płynności mowy. Zaburzenia te są znacznie zróżnicowane i nasilają się wraz z postępem choroby. Badanie logopedyczne pacjentów w różnym stanie zaawansowania choroby Parkinsona wymaga odpowiedniej wiedzy i doświadczenia logopedy oraz zależy od jego zmysłu słuchu. Badanie to ma charakter jakościowy.
O programie
Opracowany program komputerowy umożliwia przeprowadzenie obiektywnej oceny zaburzeń mowy na podstawie analizy sygnału mowy zarejestrowanego podczas badania logopedycznego za pomocą mikrofonu. Program ten wyznacza różne parametry w dziedzinie czasu, częstotliwości oraz czas–częstotliwość, które można wykorzystać w diagnostyce medycznej do obiektywnej oceny procesu fonacji, artykulacji i prozodii oraz do wykrycia drżenia głosu charakterystycznego w chorobie Parkinsona.
Proponowane rozwiązanie ułatwi logopedzie wykonanie samego badania logopedycznego oraz umożliwi archiwizację wyników tego badania zarówno w postaci plików dźwiękowych reprezentujących sygnały mowy pacjenta, jak i protokołów z wynikami testów logopedycznych. Raporty zawierające wyniki z okresowych badań można wykorzystać do oceny wpływu leczenia farmakologicznego i terapii mowy na progres choroby. Moduł programu przeznaczony dla pacjenta do ćwiczeń logopedycznych opracowano, by wspomóc pacjenta podczas wykonywania regularnych ćwiczeń w warunkach domowych w celu spowolnienia procesu degradacji jego mowy.
Wyniki badań dostępne w literaturze przedmiotowej świadczą, że osoba z chorobą Parkinsona dzięki regularnym, codziennym (np. 15-minutowym) prostym ćwiczeniom logopedycznym, które wykonuje samodzielnie w warunkach domowych, może znacznie spowolnić proces degradacji fonacji i artykulacji.
Współpraca ze szpitalem
Program został przetestowany z wykorzystaniem sygnałów mowy zarejestrowanych podczas badania logopedycznego pacjentów z chorobą Parkinsona. Bazę danych dotyczących zaburzeń mowy utworzono dzięki współpracy ze NTM Szpitalem Specjalistycznym im. Świętej Rodziny w Rudnej Małej.
Przewiduje się, że głównymi użytkownikami opracowanego programu komputerowego będą przede wszystkim pacjenci z chorobą Parkinsona oraz logopedzi, którzy zajmują się terapią mowy takich pacjentów.
